درصد مالکیت خودرو یا سرانه خودرو، یکی از آمارهایی است که میزان تمایلات جوامع مختلف را نشان میدهد. براساس جزئیاتی که از طرح هزینه درآمد خانوار سازمان آمار در سال ۱۴۰۲ منتشر شده است، ۵۵% از خانوارهای شهری مالک اتومبیل شخصی هستند. این آمار در میان خانوارهای روستایی بسیار پایینتر است و به حدود ۳۷% میرسد.
سرانه خودرو در ایران طی سال ۱۴۰۲ در بخش خانوارهای شهری افزایش یافته است. میزان مالکیت خودرو توسط خانوادههای شهری در سال ۱۴۰۱ معادل ۵۳.۷% بود که این رقم در سال ۱۴۰۲ به ۵۴.۸% افزایش یافته است. بنابراین شاهد رشد ۱.۱ درصدی مالکیت خودرو بین خانوارهای شهری ایرانی هستیم. البته همزمان با افزایش میزان مالکیت خودرو، میزان مالکیت سایر ابزارهای رفاهی زندگی همچون لوازم خانگی نیز افزایش یافته است.
مقایسه سرانه خودرو در ایران با دیگر کشورها
تلاش خانوارهای ایرانی برای افزایش سهم خود از مالکیت خودرو و دیگر ابزارهای زندگی ستودنی است، با این حال نمیدانیم که میزان توزیع خودرو بین خانوارها نیز تغییری کرده است یا خیر. در آذر ۱۴۰۳، روزنامه دنیای اقتصاد در گزارشی اعلام کرد نیمی از خانوادههای ایرانی فاقد خودرو هستند. این گزارش براساس نتایج تحقیقات مرکز پژوهشهای مجلس منتشر شده بود که براساس آن، ۵۰% از خانوارهای ایرانی فاقد خودرو بودند. با میانگین گرفتن از درصد مالکیت خودرو بین خانوارهای شهری و روستایی البته با در نظر گرفتن وزن هرکدام از اعداد، سرانه خودرو در ایران به حدود ۵۰% برای همه خانوارها خواهد رسید.
براساس گزارش مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی، ۵۰% خانوارها در سال ۱۴۰۱ فاقد خودرو بودند. ۳۵% خانوارها یک خودرو داشتند. ۱۱% دارای دو خودرو، ۳% دارای سه خودرو و ۱% مالک بیش از سه خودرو بودند. این آمار در زمانی منتشر شد که ۲۴ میلیون دستگاه خودرو در کشور تردد میکردند که این میزان از خودروها در تملک نیمی از خانوارها بودند. همانگونه که در ابتدای مطلب گفتیم، سرانه خودرو و لوازم رفاهی در هر کشور نشان دهنده جزئیات فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی آن است. به طور مثال ۷۷% از خانوارهای آلمانی مالک خودرو شخصی هستند اما این رقم در کشوری همانند زیمباوه ۳۳% است. با این حال در انگلستان سرانه خودرو ۴۵% است، چرا که بسیاری از شهروندان این کشور از حملونقل عمومی استفاده میکنند. در سوی دیگر حدود ۹۲% از خانوارهای آمریکایی مالک خودرو شخصی هستند.