آلن دلون فراتر از یک اسطوره بود! او شاید سینماییترین چهره را در میان بازیگران مرد داشت و بازی فوقالعادهاش همچون الماسی میدرخشید.
اکنون که با خبر مرگ او روبرو شدهایم، ناراحت اما از طرفی خوشحال هستیم که در طول زندگیمان موفق شدیم آثار او را با جان و دل تماشا کنیم. از روی ادای احترام به سامورایی سینما، در این بخش از سایت گیمفا قصد دارم بهترین فیلمهای این اسطوره فرانسوی را به شما دوستان معرفی کنم. فقط لازم به ذکر است که لیست زیر رتبهبندی خاصی ندارد.
ظهر بنفش – Purple Noon
فرم بازی آلن دلون در یک کلمه خلاصه میشود: جنایی نوآر. یکی از بهترین فیلمهای آلن دلون که یک جنایی سرپای درجه یک است، Purple Noon نام دارد. این فیلم جنایی به کارگردانی رنه کلمان است که در سال ۱۹۶۰ منتشر شد. بازیگر مکمل دلون، موریس رونه و رومی اشنایدر بودند. البته شاید برای شما جالب باشد تا بدانید که رومی اشنایدر قبلها اولین معشوق و نامزد آلن دلون بود که درنهایت این وصلت به سرانجام نرسید.
به هر حال داستان این فیلم درباره توم ریپلی، جوان خوشچهره آمریکایی است که به دستور پدر فیلیپ گرینلیف، جوانی ثروتمند و خوشگذران، به ایتالیا فرستاده میشود تا او را قانع کند به سان فرانسیسکو بازگردد و مدیریت کسبوکار خانوادگی را بر عهده بگیرد. اما فیلیپ هیچ تمایلی به این کار ندارد و توم، که در شرایط مالی سختی قرار دارد، به ماجراجوییهای او ملحق میشود.
توم به فیلیپ و نامزدش، مارژ، علاقهمند میشود و زندگی لوکس و راحت او را در شهر زیبای ساحلی مانگیبللو ممکن میکند. در نهایت، فیلیپ از محبتهای توم خسته میشود و نسبت به او بیرحم میشود. نقطه اوج تحمل توم زمانی فرامیرسد که در یک سفر دریایی، فیلیپ او را در قایق کوچک رها کرده و به طور تصادفی او را ساعتها در زیر آفتاب سوزان تنها میگذارد…
استخر – The Swimming Pool
دومین فیلم آلن دلون در لیست امروز ما The Swimming Pool نام دارد. اثری که بیس اصلی خود را جذابیت دلون قرار داده و از لابلای جذابیت او داستانی دراماتیک و بسیار سینمایی را روایت میکند. این فیلم به کارگردانی ژاک دوره در سال ۱۹۶۹ به نمایش درآمد. از دیگران بازیگران آن میتوان به رومی اشنایدر و جین برکین اشاره کرد.
در این فیلم دلون در نقش ژان پل، مامور تبلیغات به ایفای نقش پرداخته است. او و ماریان (رومی اشنایدر) که دو سال و نیم است با خوشحالی زندگی میکنند، از زندگی در ویلایی زیبا با استخر شنا لذت میبرند.
اما شادی و لذت زندگی آن دو با یک تماس تلفنی از هری که خبر آمدنش را به آنها میدهد، بر هم میخورد. هری یک مرد هوس باز پیر، بهترین دوست ژان پل، و عاشق سابق ماریان است که در یک شرکت ضبط دیسک کار میکند. او آدم پرمدعاست که سوار یک ماشین اسپورت خیلی لوکس آمده تا زندگی این دو را تباه کند!
یوزپلنگ – The Leopard
آلن دلون در بحث چهره و میمیک صورت بیرقیب است. اما در عمده فیلمها او را با لباسی پست مدرن، کلاه لبهدار و سیگار بر روی لبانش دیدهایم. حال فیلمی را تصور کنید که دلون در آن با یک تیپ کلاسیک جذاب حضور دارد. فیلم یوزپلنگ به قدری در بحث طراحی لباس عالی است که در سال اکرانش نامزد دریافت جایزه اسکار شد. البته این تنها افتخار فیلم The Leopard نبوده و لازم به ذکر است که این فیلم این فیلم برنده جایزه نخل طلای جشنواره فیلم کن ۱۹۶۳ شد.
این فیلم به کارگردانی لوکینو ویسکونتی محصول سال ۱۹۶۳ است، که بر اساس رمانی از جوزپه تومازی دی لامپه دوزا به نام یوزپلنگ ساخته شدهاست.
داستان فیلم نیز زمانی اتفاق میافتد که در پی حمله «گاریبالدی» به سیسیل، شاهزاده سالینا، «دون فابریتسیو» (لنکستر)، میپذیرد که برادرزاده محبوبش «تانکردی» (دلون) به ارتش «گاریبالدی» بپیوندد. در سفر هر ساله شاهزاده و خانوادهاش به ییلاق، «تانکردی» هم به آنان میپیوندد و دل به «آنجلیکا» (کاردیناله)، دختر «دون کالوگرو» (استوپا) میبندد…
روکو و برادرانش – Rocco and His Brothers
Rocco and His Brothers یکی از پُر امتیازترین آثار دلون عزیز است. فیلمی که مثل همیشه در آن درخشان ظاهر شده و کاملا در خدمت فرم داستان است. دلون در این فیلم استایل همیشگی و جذاب خود را دارد و همین موضوع باعث تماشاییتر شدن Rocco and His Brothers میشود. این فیلم محصول سال ۱۹۶۰ میلادی به کارگردانی لوکینو ویسکونتی است که از دیگر بازیگران آن میشود به رناتو سالواتوری، آنی ژیراردو و کلودیا کاردیناله اشاره کرد.
فیلم با روایتِ داستانِ روکو و برادرش پیش میرود و هر بار به یکی از آنها میپردازد. اینکه چرا اسم فیلم «روکو و برادرانش» است و مثلاً «چیرو و برادرانش» یا «سیمون و برادرانش» نیست، دلیلی بسیار واضح دارد؛ فیلم درباره روکوست؛ یک انسان معصوم، خوب و فرشته صفت، و چه کسی بهتر از آلن دلون برای این نقش؟ دلون با آن چهره معصوم، زیبا و سر به زیر، در نقش روکو، یکی از بهترین بازیهای عمرش را انجام میدهد.
بورسالینو – Borsalino
در تاریخ کمتر بازیگری داریم که هم در نقش پلیس فوقالعاده بوده و هم در نقش گانگستر. یکی از این بازیگران که چهرهاش در هر دو عالی است، آلن دلون است. او در طول دههها بازیگری در سینما، در آثار گانگستری بسیاری به ایفای نقش پرداخت اما یکی از کمتر دیده شدهترین آثار او Borsalino است. بورسالینو فرانسوی-ایتالیایی با بازی ژانپل بلموندو و ژان کو به کارگردانی ژاک دری است که در سال ۱۹۷۰ منتشر شد. برای این فیلم دنبالهای به نام بورسالینو و شرکا. در سال ۱۹۷۴ با بازی آلن دلون در نقش اصلی منتشر شد.
این فیلم بر اساس سرگذشت گانگسترهای واقعی، پل کاربون و فرانسوا اسپیریتو ساخته شده است، که در زمان اشغال فرانسه در جنگ جهانی دوم با آلمان نازی همکاری کردند.
آفتاب سرخ – Red Sun
کافی است نگاهی بر لیست بازیگری این فیلم داشته باشید تا بدانید که با چه اثری طرف هستید! در کنار آلن دلون، چارلز برانسون، اورزولا اندرس و توشیرو میفونه در Red Sun به ایفای نقش پرداختهاند. میفونه و برانسون هر کدام به تنهایی اسطورههایی هستند که قطعا فیلمبازان با آثارشان خاطره دارند. پس از هر سو که بنگریم، Red Sun را باید و باید تماشا کرد. داستان فیلم درباره سفیر کبیر ژاپن است که برای اولین بار وارد امریکا میشود. وی در قطار به علت برخورد با راهزنان، شمشیر طلایی رئیس جمهور آمریکا را از دست میدهد.
در زاویه دیگر داستان در آریزونا و در سال ۱۸۷۰. «لینگ» (برانسن) و «گوش» (دلون) به قطاری دستبرد میزنند، ولی «گوش» خیانت میکند و با پولها میگریزد؛ و «لینک» در چنگال «ساکاگوچی»، سفیر ژاپن که به واشینگتن میرود، اسیر میشود.
یک پلیس – Un flic
در ابتدای مقاله نوشتم که دلون در هر نقشی عالی است. حال میخواهد این نقش گانگستر باشد یا پلیس. از همین روست که آلن دلون در فیلم Un flic فوقالعاده است. یک پلیس که در ایران با نام دایره مرگ پخش شد، فیلمی در ژانر جنایی، نئو نوآر و سرقت به کارگردانی ژان-پیر ملویل است که در سال ۱۹۷۲ منتشر شد.
داستان این فیلم در یک روز بارانی زمستانی در سن-ژان-دو-مون، فرانسه اتفاق میافتد، سایمون و سه همدستش به یک بانک دستبرد میزنند. مارک آلبوآ و پل وبر به همراه سایمون وارد بانک میشوند، در حالی که لوئی کستا، راننده فرار، بیرون منتظر است.
هنگامی که آنها آماده خروج هستند، متصدی بانک زنگ خطر را به صدا درمیآورد و به مارک شلیک میکند. مارک نیز متصدی را به ضرب گلوله میکشد. این گروه تنها بخشی از غنایم را به سرقت میبرند و به سمت پاریس میرانند، جایی که مارک را در یک کلینیک خصوصی تحت نام مستعار “اشمیت” بستری میشود.
دو مرد در شهر – Two Men in Town
نمیدانم دوستان گیمفایی در چه حد با ژان گابن آشنا هستند. اما در این حد بگویم که او نیز همچون خود دلون نماد سینمای فرانسه است. حال فیلمی را تصور کنید این دو درکنار هم به ایفای نقش پرداخته و بازی هردوشان شاهکار است. پس در دیدن Two Men in Town لحظهای درنگ نکنید. این فیلم به کارگردانی ژوزه جووانی است که در سال ۱۹۷۳ منتشر شد.
داستان این فیلم درباره ژرمن کازنو است که از سمت پلیسی کنارهگیری کرده و به عنوان مربی زندان مشغول به کار میشود و به زندانیان میآموزد که چگونه پس از آزادی از زندان زندگی کنند و چگونه از بازگشت به زندان جلوگیری کنند. او زمانی که جینو استرابلیگی، یک چاپگر حرفهای، دو سال قبل از پایان محکومیت دوازده سالهاش به خاطر سرقت از بانک آزاد میشود، ضامن او میشود.
ژرمن و خانوادهاش به جینو و همسرش، سوفی، که به مدت ده سال بهطور وفادار منتظر او بوده است، به سفر میروند. اما قتلی به صورت تصادفی به وقوع میپیوندد…
آقای کلاین – Mr. Klein
آلن دلون و جشنواره کن دو دوست دیرینهای بودند که درنهایت در سال ۲۰۱۹ و به صورت افتخاری این جایزه به دلون داده شد. یکی از فیلمهای این بازیگر بزرگ که در جشنواره کن حضور پر رنگی داشته است فیلم Mr. Klein نام دارد. آقای کلاین به کارگردانی جوزف لوزی است که در سال ۱۹۷۶ منتشر شد. از دیگر بازیگران آن میتوان به ژن مورو، مایکل لونزدل، گری فیشر و ماسیمو جیروتی اشاره کرد.
این فیلم در سال ۱۹۷۶ نامزدِ دریافتِ نخل طلایی در بیست و نهمین دوره جشنواره فیلم کن بود اما موفق به دریافت آن نگردید و این جایزه به فیلم راننده تاکسی اختصاص یافت.
آقای کلاین همان سال، برنده ۳ جایزه سزار بابت «بهترین کارگردانی»، «بهترین فیلم» و «بهترین طراحی پروژه» شد.
داستان این فیلم در پاریس و در ژانویه ۱۹۴۲ اتفاق میافتد. فرانسه تحت اشغال نازیهاست. رابرت کلاین، که ظاهراً غیرسیاسی و بیاخلاق به نظر میرسد، یک تاجر هنری مرفه است که کاتولیک و اهل آلزاس است و از یهودیان فرانسوی که نیاز به فروش آثار هنری برای جمعآوری پول به منظور ترک کشور دارند، سوءاستفاده میکند.
یک روز، روزنامه محلی یهودیان که به او خطاب شده، به خانهاش تحویل داده میشود. او متوجه میشود که رابرت کلاین دیگری که در پاریس زندگی میکند و یهودی مورد تعقیب پلیس است، نامههای خود را به او ارسال کردهاند. این اقدام ظاهراً تلاشی برای تخریب شهرت اجتماعی او و تبدیل او به هدفی برای ضدیت رسمی با یهودیان است. او این موضوع را به پلیس گزارش میدهد، اما آنها همچنان نسبت به این احتمال مشکوک هستند که او این طرح را برای پنهان کردن هویت واقعی خود گزارش میدهد…
آستریکس در بازیهای المپیک – Asterix at the Olympic Games
تصور آلن دلون با آن چهره سرد و جدی، در ژانر کمدی کمی دور از ذهن به نظر میرسد. اما این بازیگر بزرگ بارها ثابت کرده است که در هر ژانری بهترین است. یکی از معدود فیلمهای کمدی دلون عزیز و همچنین یکی از آخرین فیلمهای او Asterix at the Olympic Games است. این فیلم محصول سال ۲۰۰۸ به کارگردانی فردریک فورستر، توماس لانگمن است.
در کنار دلون؛ در این فیلم ژرار دوپاردیو، کلوویس کورنیلاک، بنوئیت پلورده، و ونسا هسلر، فرانک دیبوسک، خوزه گارسیا، استفان روسو، ژان-پیر کسل، الی سیمون و الکساندر آستیر بازی کردند. پس برای تنوع در آثار دلون هم که شده، Asterix at the Olympic Games را تماشا کنید.
داستان فیلم نیز درباره یک شاعر گالیایی به نام رُمانتیکس است که شیفته پرنسس یونان، ایرینا میشود. ایرینا که دل به او باخته مشتاقانه منتظر بازگشت اوست، تا با یکدیگر ازدواج کنند. اما زمانی که رُمانتیکس به عنوان خدمتکاری به داخل قصر نفوذ میکند، متوجه میشود که پدر ایرینا، پادشاه یونان آدرلاس، نقشه دیگری در سر دارد: او میخواهد دخترش را به عقد پسرخوانده ژولیوس سزار (آلن دلون)، بروتوس، برساند تا از این طریق خودش را به سزار نزدیکتر کند.
گرچه ایرینا موفق میشود تا پدرش را راضی کند تا با ازدواج او با قهرمان بازیهای المپیک موافقت کند. علیهذا رُمانتیکس و بروتوس تصمیم به شرکت در مسابقات میگیرند. از این رو اَستِریکس و اُبِلیکس به اعانت میراکولیکس (معجزه گر) و تروبادیکس (نغمه سرای دورهگرد)، به یاری رُمانتیکس رهسپار یونان میشوند.
دایره سرخ – The Red Circle
ژان پیر ملویل اسطوره سینماست. کارگردان بزرگی که در بحث فرم به راستی بهترینِ فرانسه است. این کارگردان بزرگ با وجود اینکه با افرادی همچون ونتورای بزرگ همکاری کرده بود، با این حال آلن دلون را به عنوان بازیگر محبوبش انتخاب کرد. این دو در چندین فیلم مهم همکاری کردند که یکی از شاهکارهای این دو The Red Circle است. در این فیلم بازیگران مشهوری مانند آندره بورویل، جان ماریا ولونته و ایو مونتان هنرنمایی کردهاند. این فیلم به خاطر سکانس سرقت پایانی که نیم ساعت به طول میانجامد مشهور است.
داستان این فیلم درباره کوره است. پس از گذراندن پنج سال زندان در مارسی، کوره (آلن دلون) قرار است به دلیل رفتار خوب آزاد شود. یک روز پیش از آزادی، رئیس نگهبانان زندان اجرای نقشه یک سرقت را به او پیشنهاد می کند که یک زندانی دیگر آنرا طراحی کرده که اینک رو به مرگ است. او در ابتدا مشکوک می شود، سپس موافقت می کند که این طرح را به تنهایی به انجام برساند.
کوره به محض آزادی به دیدار رفیق سابقش می رود، مردی به نام ریکو، یک بارون پولدار شده که…
سامورایی – Le Samouraï
در پایان این شما و این هم بهترین فیلم آلن دلون از نظر گیمفا. سامورایی یک شاهکار نوآر و جنایی به کارگردانی ژان پیر ملویل بزرگ است. اثری سرد با تم خاکستری و فضایی به شدت اگزیستانسیالیستی. بازی دلون به قدری خوب است که نمیشود با کلمات عمقش را بیان کرد. دلون با کلاه خود یک بازیگری فوقالعاده تماشایی و سینمایی را به نمایش میگذارد. تماشای فیلم Le Samouraï از واجبات هر سینما دوستی است. سامورایی را به هیچ وجه از دست ندهید.
داستان این فیلم درباره جف کاستلو، قاتل بیاحساسی است که در یک آپارتمان ساده و تکاتاقه در پاریس زندگی میکند و یک پرنده کوچک را در قفس بهعنوان حیوان خانگی نگهداری میکند. روش کار او شامل ایجاد روشهای غیرقابل نفوذ است، از جمله روشهایی که توسط معشوقهاش، جین، فراهم میشود. پس از انجام یک قتل قراردادی بر روی مارتِی، مالک یک کلاب شبانه، جف به وضوح توسط پیانیست کلاب، والری، در حال خروج از صحنه دیده میشود و چندین شاهد دیگر نیز او را مشاهده میکنند. پلیس جف و سایر مظنونان را برای شناسایی به صف میآورد، اما شاهدان، از جمله والری، موفق به شناسایی او نمیشوند.