عضو شورای عالی بورس؛
حمایت بانک مرکزی نقش مهمی در کنترل شرایط بازار سرمایه در طول جنگ ۱۲ روزه داشت و از آقای فرزین به‌طور ویژه باید تشکر کرد.
کد خبر : ۱۷۹۳۲۹
به گزارش خبرنگار خبر، حمید کردبچه؛ عضو شورای عالی بورس در نشست تخصصی «بازار سرمایه و تجربه جنگ ۱۲ روزه» که در دومین روز اینوکس کیش برگزار شد، در تشریح تصمیمات اخیر بازار سرمایه گفت: اتفاقاتی که در کشور رخ داد و شوکی که در ۲۳ خرداد به جامعه وارد شد، شرایطی کاملاً ویژه و متفاوت از بحران‌های مشابه در سایر کشور‌ها ایجاد کرد.
او تأکید کرد که وضعیت بازار سرمایه ایران در این دوره، از نظر ساختار و واکنش‌های اقتصادی، حتی با شرایط جنگی کشور‌هایی مانند اوکراین یا روسیه هم متفاوت بود و شاید تنها بتوان شباهتی نسبی میان آن و تجربه انگلستان در دهه ۱۳۳۰ شمسی پیدا کرد.
کردبچه با اشاره به فضای ملتهب روز‌های پس از حادثه گفت: در همان روز‌های ابتدایی، دیگر بحث‌هایی مانند بازه نوسان یا جزئیات فنی معاملات مطرح نبود. نگرانی اصلی فعالان بازار این بود که اساساً آینده شرکت‌ها و بنگاه‌های بزرگ تولیدی کشور چه خواهد شد. در چنین شرایطی شورای عالی بورس و سازمان بورس مجبور بودند تصمیمات فوری بگیرند و بر همین اساس تعطیلی موقت بازار به عنوان نخستین اقدام در دستور کار قرار گرفت.
او افزود: تعطیلی بازار تصمیمی تجربه‌شده در دنیاست؛ چرا که در شرایط جنگی یا بحران‌های امنیتی، اقتصاد وارد فاز متفاوتی می‌شود و سیاست‌گذار باید ثبات را در اولویت قرار دهد. یکی از مهم‌ترین ابزار‌ها در این زمینه، کنترل انتظارات در بازار سرمایه است. اگر در چنین شرایطی بازار سهام رها شود و هیجانات در آن شکل بگیرد، نمی‌توان ثبات قیمتی و جریان کالایی اقتصاد را حفظ کرد؛ بنابراین بستن موقت بازار تصمیمی منطقی و علمی بود.
به گفته عضو شورای عالی بورس، این تصمیم بر مبنای نظریه‌ای اقتصادی اتخاذ شد که بر وابستگی متقابل بازار‌ها تأکید دارد و نشان می‌دهد در زمان بحران، کنترل یکی از بازار‌های اصلی می‌تواند مانع از سرایت شوک به سایر بخش‌های اقتصاد شود.
کردبچه با اشاره به بازگشایی بازار در چهارم تیرماه گفت: در نهایت، بازار پس از چند روز تعطیلی با افتی حدود ۱۲ درصدی مواجه شد، اما این عدد در مقایسه با شوک‌های تاریخی بازار سرمایه ایران چندان شدید نبود. در سال‌های ۱۳۹۷ و ۱۳۹۹ نیز بازار در واکنش به اخبار مختلف، افت‌های ۱۱ تا ۱۸ درصدی را تجربه کرده بود؛ بنابراین می‌توان گفت سیاست‌های کنترلی اجراشده، تا حد زیادی از سقوط عمیق‌تر بازار جلوگیری کرد.
او افزود: در روز‌های منتهی به بازگشایی، جلسات فشرده‌ای در سازمان بورس برگزار می‌شد. همکاران تا دیروقت با نهاد‌های مالی، ناشران، بانک مرکزی و دیگر دستگاه‌ها رایزنی می‌کردند تا برنامه‌ای برای بازگشت تدریجی بازار تدوین شود. لیست بلندبالایی از پیشنهاد‌ها بررسی شد، اما بسیاری از آنها به‌دلیل آثار جانبی نامطلوب کنار گذاشته شد.
کردبچه با تأکید بر اهمیت نقدشوندگی بازار گفت: در سیاست‌های اجرایی تلاش شد امکان نقدشوندگی حفظ شود. محدودیت‌هایی برای فروش حقوقی‌ها، ابطال برخی معاملات و سایر ابزار‌های کنترلی به کار گرفته شد تا از هجوم فروش گسترده جلوگیری شود. در کنار این اقدامات، حمایت بانک مرکزی نقش مهمی در کنترل شرایط داشت و از آقای فرزین به‌طور ویژه باید تشکر کرد.
او در پایان تأکید کرد: مجموعه این اقدامات تجربه‌ای ارزشمند برای بازار سرمایه بود. اگر این تجربه به‌درستی مستند شود، می‌تواند در آینده برای مدیریت بحران‌های مشابه بسیار راهگشا باشد. البته ضعف‌ها و کاستی‌هایی نیز در این روند وجود داشت که باید با نگاه انتقادی و کارشناسی مورد بررسی قرار گیرد تا مسیر آینده بازار سرمایه شفاف‌تر و پایدارتر شود.