مدتی پیش در دیجیاتو، به موضوع کمبود و گرانی لوازم یدکی خودروهای چینی پرداختیم. به نظر می‌رسد این مشکل همچنان ادامه دارد و باوجود عرضه خودروهای چینی جدید به بازار، همچنان خودروهای فعلی مشکل کمبود یا گرانی قطعات یدکی دارند.
همچنین بخوانید: کمبود لوازم یدکی خودروهای چینی، دردسر جدید مصرف‌کنندگان ایرانی
به‌جز شهرهای بزرگ همچون تهران و اصفهان، مشکل کمبود قطعات یدکی خودروهای چینی مالکان این خودروها را به دردسر انداخته است. اگر یکی از قطعات فنی یا ظاهری اتومبیل چینی شما در شهرهای کوچک و متوسط دچار مشکل شود، باید اقدام به ثبت‌سفارش آن کنید و چند روزی را برای تحویل‌گرفتن آن منتظر بمانید. در بیشتر مواقع، قطعات خودروهای چینی در دسترس کاربران قرار ندارند، حتی اگر در دسترس باشند، با قیمت قابل‌توجهی به فروش می‌رسند.
عمیق شدن مشکل دسترسی به لوازم یدکی خودروهای چینی
خبرگزاری تسنیم در گزارشی به این موضوع پرداخته است. به گفته این خبرگزاری، خودروهای وارداتی و مونتاژی چینی بدون رعایت اصول اولیه عرضه و بازاریابی وارد کشورمان می‌شوند. قیمت قطعات یدکی این خودروها بسیار بالاست و دسترسی به آنها نیز دشوار است. علاوه‌براین نمایندگی برخی شرکت‌ها اطلاعات کاملی درمورد خودروهای عرضه‌شده و تجهیزات آنها ندارند.
«بابک کریمخان»، عضو انجمن صنایع همگن نیرومحرکه و قطعه‌سازان خودرو کشور، به خبرگزاری تسنیم می‌گوید: «اصولاً در قرارداد با کمپانی‌های چینی محصول ابتدا به‌صورت پک راهی کشور می‌شود و در ایران روند مونتاژ آن انجام می‌شود. اما نکته مهم اینجاست شریک چینی خودرو را ارزان تر و قطعات یدکی را با قیمت گران به شریک ایرانی می‌فروشد.»
به گفته کریمخان، خودروسازان ایرانی در قراردادهای خود با شرکای چینی، آنها را به ارائه قطعات یدکی متعهد نمی‌کنند؛ درنتیجه شرکت‌های خودروساز ناچارند برای خرید قطعات یدکی خودروهای مونتاژی هزینه بسیاری بپردازند. از سوی دیگر، با نظام تعرفه‌ای موجود در کشور شریک چینی هیچ الزامی به تولید قطعات یدکی در داخل کشور نمی‌بیند و طبیعی است کوتاه‌ترین مسیر را انتخاب و قطعات را وارد کشور کند.
لاستیک و باطری سهم خودروسازان از داخلی‌سازی خودروهای چینی
این مسئله موردتوجه خودروسازان خصوصی قرار گرفته است. در نمایشگاه خودرو اصفهان ۱۴۰۳، کرمان موتور بخشی از غرفه خود را به تأمین‌کنندگان قطعات یدکی خود اختصاص داده بود. در این غرفه‌ها می‌توانستید انواع لوازم یدکی خودروهای برند جک و KMC را مشاهده کنید. این اقدام کرمان‌موتور با هدف اطمینان به خریداران خودروهای این شرکت انجام شد.
در سوی دیگر، بابک کریمخان از تعلل شرکت‌های ایرانی در داخلی‌سازی قطعات یدکی خودروهای چینی انتقاد کرد. به گفته او و طبق قانون وزارت صنعت، ۳۰ درصد قطعات خودروهای مونتاژی به روش CKD، باید در داخل تولید شوند. خودروسازان با استفاده از باتری و لاستیک‌های تولید داخل، این ۳۰ درصد را محقق می‌کنند اما هیچ اقدامی برای داخلی‌سازی قطعات فنی انجام نمی‌دهند. به گفته او، شرکای چینی خودروسازان باید متعهد شوند در بازه زمانی ۳ تا ۵ سال، قطعات خودروهای چینی را داخل کشور تولید کنند.
سود چشمگیر واردات لوازم یدکی خودروهای چینی
«علیرضا نیک‌آئین»، رئیس اتحادیه تعمیرکاران خودرو تهران، در گفت‌وگو با خبرگزاری تسنیم، از سود ۲۰۰ تا ۳۰۰ درصدی واردکنندگان قطعات یدکی خودروهای چینی خبر داد. به گفته او، واردکنندگان به‌صورت سلیقه‌ای قطعات خودروهای چینی را وارد می‌کنند که برای آنها ۲۰۰ تا ۳۰۰ درصد سود دارد. دراین‌میان واحدهای نظارتی رسیدگی لازم را به بازار ندارند و قطعات یدکی خودروهای چینی گرفتار بلاتکلیفی مطلق هستند. نیک‌آئین از ورودنکردن وزارت صمت به مسئله خدمات پس از فروش خودروهای چینی نیز انتقاد کرد. به گفته نیک‌آئین، هیچ ضابطه خاصی برای تأمین قطعات وجود ندارد و همه سلیقه‌ای عمل می‌کنند.